برای تبیین جایگاه امور تربیتی در نظام آموزشی ابتدا باید دید که نظام آموزشی چه نوع نظامی است و چگونه طراحی شده است. البته منظور از بررسی نظام آموزشی آن وجهی است که در ارتباط با امور تربیتی قرار می گیرد. بررسی نظام آموزشی نشان می دهد که این نظام از بدو تاسیس یعنی از زمان مرحوم امیرکبیر و سپس در دوره های متعدد و حتی بعد از انقلاب اسلامی در دوره تغییر نظام آموزشی، الگوبرداری از کشورهای غربی چون فرانسه، استرالیا، ژاپن، کانادا و... بوده است.
ثبت+ لیست کاری + لیست زمانی = برنامه ریزی دقیق
آنچه برای شرکت در کنکور اصل می باشد، انگیزه است؛ چون بدون انگیزه هیچ کاری انجام نمی شود و اگر هم انجام شود، به درستی پیش نمی رود و نتیجهٔ مطلوبی به دنبال نخواهد داشت.
انگیزه موتور محرکهٔ تمام فعالیت ها و هدف. جهت دهندهٔ آن فعالیت ها است. به این ۲ عامل بسیار مهم، باید عامل دیگری یعنی راه و روش را هم اضافه کرد که محور اصلی برنامه ریزی است.
یکی از معضلات اساسی که چند سالی است بسان اختاپوس بر جسم و روح دانش آموزان ما پنجه انداخته است، کتابهای کمک آموزشی بوده که از سال اول ابتدایی تا پایان دوره متوسطه مثل یک غذای کمکی بدبو، بی خاصیت ولی حجیم همراه اذهان پاک و سالم فرزندان مان بوده و هستند و متأسفانه برخی از مسؤولان آموزش و پرورش ما نیز بدون کمترین احساس مسؤولیتی مهر تأیید بر خیلی از کتب فوق زده، به انتشار قارچ گونه آنها دامن زده اند.
بوق خودروها، آژیر آمبولانس ها، صدای بلندگوهای نان خشکی ها و نمکی ها و دستفروشان دوره گرد، بوی غذاهای گوناگون ـ که از خانه های اطراف مدرسه متصاعد می شود ـ سروصدای دانش آموزانی که در حیاط مدرسه در حال ورزش هستند، صدای ناهنجار کولر، صدای گوشخراش پنکه سقفی نیمه مستعمل کلاس و غیره از جمله عوامل مخل و سرباری هستند که مانع تمرکز حواس دانش آموزان در کلاس درس می شوند و بر آموزش و یادگیری آنها اثرات منفی دارد و آنها را دچار افت تحصیلی می کند.
یک معلم فهیم باید این عوامل مخل و سربار را شناسایی کرده و حتی المقدور درصدد رفع و یا کاهش آنها برآید.
عزت نفس عبارت است از احترام به خود، خود ارزشمند دانستن یا تصویری که شخص از خودش دارد. مسأله عزت نفس و مقوله ارزیابی مثبت از خود از اساسی ترین عوامل در رشد مطلوب شخصیت کودکان و نوجوانان است .
حقیقتاً دانش آموزان تنبل خشم اولیاء خود را بر می انگیزند لذا برخی از اولیاء مجبور می شوند که رفتارهای تندی در قبال آنها داشته باشند. و طوفانی از انتقادها و سرزنش ها را نثار فرزندان خود می کنند چیزی که چرخه ای از تنبلی را موجب می شود. اتخاذ شیوه های صحیح رفتاری با این دانش آموزان آن است که در آن صبر و آینده نگری و علت یابی و حمایتی باشد.
دیکته که می نویسد، همیشه یکی دو کلمه جا می افتد یا نقطه های حروف را کم و زیاد می گذارد. کتاب و دفترهایش هم خیلی وقت ها در مدرسه جا می ماند یا گم می شود و همه باید دنبال آنها بگردند.
این وضع نه تنها پدر و مادرش را کلافه کرده که معلم های مدرسه را هم حسابی به دردسر انداخته است. با این حال، والدین او چندان توجهی به این شرایط ندارند و می گویند فرزندشان فقط کمی بازیگوش است.
میان کسی که نمره های خوب می گیرد و همیشه شاگرد اول است با کسی که استعدادهای ویژه دارد و تیزهوش است تفاوت مثل شب است و روز.
شاگرد اول ها دانش آموزانی پرتلاشند که البته استعداد هم دارند (و ممکن است تیزهوش هم باشند) و چون تلاش و استعداد را به هم می آمیزند موفق می شوند، اما آنها که با استعدادهای ویژه آفریده شده اند با کمترین تلاش به هدفشان می رسند.
اینها همان دانش آموزانی هستند که اگر بخواهند می توانند پایه های درسی را یکی در میان کرده و به کلاس های بالاتر جهش کنند بی آن که دچار افت تحصیلی شوند. با این حال بحث بر سر این بچه ها زیاد است؛ دانش آموزانی که عده ای این جهش ها را به نفع آنها و عده ای دیگر، آن را به ضررشان می دانند.
